Gölpınarlar veya Küçükgölpınar köyü, Çorum ilinin 11 köyü bulunan Boğazkale ilçesine bağlı Kırım Tatarları tarafından kurulmuş bir köydür. Köy, Çorum iline 68 km, Boğazkale ilçesine 13 km ve Alaca ilçesine 15 km uzaklıktadır.
Çorum İli Boğazkale ilçesinin konumu Küçükgölpınar köyü, doğusunda Mehmetbeyli (Sungurlu ilçesine bağlı), batısında Kalecikkaya (Alaca ilçesine bağlı), kuzeyinde Akçiçek (Alaca ilçesine bağlı) ve güneyinde Ekmekçi (Sungurlu ilçesine bağlı) köyleri ile komşudur. Bu köylerden Kalecikkaya köyü, Çorum il sınırları içindeki Kırım Tatarlarınca kurulmuş iki köyden biridir.
Köyün adının yukarısındaki gölden esinlenilerek verildiği rivayet edilmekte.
Köyün kuruluşu tarihi ile ilgili kesin bir bilgi olmamakla beraber, köy halkının 93 harbi de denilen 1877-1878 Osmanlı-Rus harbi sırasında geldikleri ve bu köyü kurdukları sanılmaktadır. Diğer pek çok Kırım Tatar köyünün kuruluşunda olduğu gibi bu köyü ilk olarak kuranlar, Kırım’dan göç etmek zorunda kaldıklarında “ot bastırıp” çıkmışlar. Köy halkı halen “Ağı dağının uşakları” adı ile de bilinmektedir. Bu ismin Kırım’daki Ayuvdag (Ayı dağı) ile bir bağlantısı olup olmadığı tespit edilememekle birlikte, köyü ilk kuranların Kırım’ın Yalta veya Gurzuf civarından gelmiş olabilecekleri düşünülmektedir. Köyü ilk kuranlara ait elde edilebilen bilgilere göre, ilk gelenler “Börakay” ve “Hacı Akay” adları ile bilinen Osman, İbrahim, Ali ve Mahmut isimli Kırım Tatarlarıdır.
Boğazköy’den Alacahöyük’e kadarki araziler vaktiyle Ziya Beyler adındaki birilerine ait “Doluarslan Çiftliği” olduğu ve köy merasının da söz konusu kişiler tarafından hibe edildiği rivayetler arasındadır.
Küçükgölpınar köyünde ilkokul hiç açılmamış olup köyde ilköğretim okulu yoktur. Bu köydekiler ilkokula Kalecikkaya köyünde devam etmişlerdir. Köyde okuma yazma bilmeyen 3-4 kişi vardır. Bu köyden olup da üniversiteyi bitiren bir doktor ve bir de hakim çıkmıştır.
Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. Su ihtiyacı köy çeşmesinden taşıma suretiyle veya köylünün kendi bahçesine kazdığı kuyulardan temin edilmektedir. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik 1982 yılında gelmiş ve sabit telefon vardır. Isınmada odun, kömür ve tezek kullanılmaktadır.
Karadeniz iklimi altındaki köyün başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılık olup; 5000 dekarlık köy merasında halen buğday, arpa ve nohut yetiştirilen başlıca ürünlerdir. Köyde ilk traktör 1960’lı yılların başlarında Fevzi Afacan tarafından alınmıştır, halen köyde 3 traktör ve bir de otomobil mevcuttur.
Köy camii 1996-97 yıllarında inşa edilmiştir.
Köyde 1950’li yıllarda 45-50 hane var iken nüfusun zamanla giderek azlaması sonucu halen (1) 9 haneye kadar inmiştir.
Köyde kadastro çalışmaları 1983-84 yıllarında yapılmıştır. Köy arazileri mevkilerine göre Kuyulu, Melevşeli, Ekmekçi beli ve Bastırçayır isimleriyle anılmaktadır.
Köyün doğu istikametinde ki “Aptalın deresi” adıyla bilinen derenin önüne set çekilerek 1996-97 yıllarında bir gölet inşa edilmiş, bu gölete hemen yakındaki köy olan Kalecikkaya köyünün adı verilmiştir.
Kırım Tatarlarına ait pek çok âdet ve gelenek köyün yavaş yavaş boşalmasıyla paralel artık unutulmaya yüz tutmuştur. Küçükgölpınar köyünde evliliklerde adayların Tatar olması tercih edilirdi. Hatırlarda kalan ise köyde toyların Perşembe gününden başlayıp Pazar günü sona ermesidir. Eskiden Perşembe gününden sogum soyulur, kesilen hayvandan elde edilen etin yarısı, çay, şeker, bulgur gibi ihtiyaç maddeleri ile birlikte kız evine gönderilirdi. Toylarda at yarışları yapılır, kına geceleri tertiplenirdi. Kırım Tatar yemeklerinden katlama, kıygaşa, kobete, cantık, tabakbörek, kaşıkbörek, çibörek’e ilaveten bir çeşit makarna yemeği olan “salma” ve kartop (patates) pidesi yapılırdı. Kırım Tatar kuşak güreşleri 1970’li yılların başlarına kadar bu köyde yapılmıştır.
Zöre Neniy’in çıncılığı ile meşhur olduğu Küçüklgölpınar’da Kemal Çakan da şakacılığı ile anılagelmektedir. Küçükgölpınar halkı Türk istiklal harbine ve ondan önceki 1.Dünya Savaşı’ndaki Çanakkale cephesinde savaşlara iştirak etmişler. Savaşa dair hatırda kalan veya elde edilebilen yegâne bilgi, bu köyden Abibulla Dedeli’nin yemek pişirmekte kullanılan karavana kazanını kafasına geçirerek düşmandan saklandığı şeklinde. Ancak, Abibbulla Akay da bir daha köyüne geri dönememiş ve muhtemelen şehit olmuş.
Kırım Tatar Türkçesinin artık neredeyse konuşulmadığı köylerden biri olan Küçükgölpınar köy muhtarlığına, 1990’lı yılların başlarından itibaren düzenli şekilde Emel dergisi gönderilmiştir (2).
____________________
(1) Bu bilgiler Küçükgölpınar köyüne 27.02.2002 tarihinde köy muhtarı Tahsin Afacan’la yapılan görüşmenin kayıtlarına dayalı olarak verilmektedir.
(2) 2002 yılındaki ziyaretimiz sırasında kısa süreli de olsa bizi evinde ağırlayan köy muhtarının evinde bu dergileri görmüştük. O vakitler köyün muhtarı olan Tahsin Afacan’ın 12-13 yaşlarında olduğunu tahmin ettiğimiz kızının adı da EMEL’di.
Kaynak: vatankırım.net
Yazar: Ertuğrul KARAŞ